Są stypendia, nie ma studentów, czyli… problemy oświaty wyższej

Miasto Stalowa Wola od lat oferuje studentom kierunków technicznych dodatkowe stypendia. Ale przy obecnym niżu demograficznym, młodzi ludzi, którzy w szkołach średnich nie byli orłami, mają otwarte drzwi na uczelnie do niedawna uważane za prestiżowe. Stalowowolskie szkoły wyższe od dwóch lat nie ruszają z niektórymi pierwszymi rocznikami, bo nie ma chętnych.

Co dalej ze szkolnictwem wyższym w mieście? Czy uczelnie wobec likwidacji niektórych kierunków z powodu braku chętnych czeka widmo zagłady? Sprawę poruszono na sesji Rady Miejskiej.

Miasto angażowało się zawsze w sprawy Politechniki Rzeszowskiej i KUL-u, dawało stypendia, pomagało finansowo i wspierało jak mogło. Były staże w lokalnych zakładach pracy, były zapewnienia o zatrudnieniu po ukończeniu studiów, były w końcu pieniądze dla studentów i szkół. Nie bardzo to pomogło.

Podczas ostatniej sesji radni miejscy pochylili się nad autopoprawką do uchwały w sprawie przyznania pomocy materialnej dla studentów, między innymi w związku z nieuruchomieniem na KUL-u kierunku „Bezpieczeństwo narodowe”. Bezzasadnym było prognozowanie wydatków na fundusz stypendialny dla roku drugiego w kolejnym roku akademickim, gdyż kierunek ten nie zaistniał. Zmiany w regulaminie były potrzebne także z innych powodów, głównie zmian nazw uczelni i kierunków, a także modyfikacji wypłacanych sum. Kwota przyznawanego stypendium została bowiem podniesiona do kwoty nie większej niż 320 zł dla studentów I roku oraz nie większej niż 420 zł dla studentów drugich i kolejnych lat studiów- co stanowi wzrost obciążenia budżetowego o ok. 40 tys. zł w roku akademickim 2022/2023.

Padły też pytania o liczebność studenckiej braci. Odpowiedź nie była budująca.

- Jeżeli chodzi o liczebność na kierunkach naszych stalowowolskich uczelni, tj. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Politechniki Rzeszowskiej, wygląda to następująco: na roku I i II Politechnika Rzeszowska nie ma zrekrutowanych studentów. W tym roku rekrutacja została zamknięta również i nie mamy studentów, natomiast na roku III jest studentów 10, na roku IV- 9. Mówię o pierwszym stopniu studiów. Łączna liczba studentów w Politechnice Rzeszowskiej na studiach dziennych wynosi 61 osób. Na KUL-u jest to 57 osób. I też dwa kierunki: inżynieria materiałowa i inżynieria środowiska od dwóch lat nie przeprowadziły skutecznie naboru- przedstawiła sytuację naczelnik Wydziału Edukacji i Zdrowia Magdalena Wrońska- Bulec.

Radny Leszek Brzeziński miał wątpliwości co do przyznawania stypendiów dla studentów pierwszego roku, którzy na uczelnie mogli zapisywać się dla korzyści finansowych.

- Jeżeli to stypendium będzie od razu na pierwszym roku, to o czym tu rozmawiamy- zauważył radny.

Do tego studenci zapisywali się na różne kierunki, nie tylko w Stalowej Woli co dawało im możliwość uzyskania stypendiów na różnych uczelniach równocześnie. W regulaminie przyznawania stypendiów miejskich nie było podanych np. zasad wykluczenia, więc młody człowiek mógł być żakiem dwóch uczelni lokalnych, co pozwoliłoby mu na pobieranie od miasta podwójnego stypendium. Takie sytuacje miasto chciało wyeliminować.

- Myślą przewodnią tego zapisu było wyeliminowanie nieprawidłowości, które stwierdzaliśmy od kilku lat, a mianowicie takich, że student mieszkający w Stalowej Woli, zapisany jednocześnie na studia na KUL i Politechnice Rzeszowskiej składał dwa niezależne wnioski i myślą tego zapisu, rodzącego być może jakieś wątpliwości dla nas było to, że chcieliśmy wyeliminować takie przypadki, w których student mógłby się powoływać na tytuł dwóch stypendiów studiując na Politechnice i KUL-u równocześnie, tutaj, w Stalowej Woli- wyjaśniła naczelnik.

Radny Dariusz Przytuła zasugerował, że miasto powinno więcej się angażować w reklamę uczelni wyższych. Wówczas może udałoby się zrekrutować więcej maturzystów. Prezydent wyjaśnił, że miasto stworzyło nowoczesną bazę dla studentów, a także zachęcało do podjęcia nauki w Stalowej Woli i osiedlenia się u nas na stałe.

- Ten zapis promujący to stypendium od I roku właśnie dlatego jest tak skonstruowany aby była pewna przewaga konkurencyjna, aby studenci chcieli zainteresować się Stalową Wolą. Dyskutujemy z uczelniami na temat zmian w tym projekcie- mówił prezydent Lucjusz Nadbereżny.

Mowa tu również o nowych, atrakcyjnych kierunkach, które zainteresowałyby młodych ludzi. Przekonać do przyjścia do nas po wiedzę mogłyby także wysokie stypendia. Równocześnie prezydent zauważył, że uczelnie nie realizują bezpośrednio misji kształcenia mieszkańców Stalowej Woli. Mamy bowiem trend do wyjeżdżania do innych ośrodków naukowych Polski. Miasto wspiera uczelnie przekazując środki finansowe, ale też utrzymuje budynki z własnego budżetu. Prezydent wyraził ubolewanie z powodu zamknięcia przez KUL dwóch ważnych kierunków: ekonomii i prawa, które to z powodzeniem powinny być kontynuowane w Stalowej Woli. Z tej mało chlubnej decyzji natychmiast skorzystały prywatne uczelnie. Jak podkreślił prezydent, kierunki te stanowiły rdzeń Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Wpływ na tę decyzję miała jednak uczelnia macierzysta, a nie lokalna.

Prezydent zapewnił, że prace mające na celu „pobudzenie” lokalnych uczelni ruszą już na początku 2023 roku. W planach być może nie tylko reklama, ale i zachęta w postaci kolejnych stypendiów. Jak stwierdził Franciszek Zaborowski, być może uruchomienie nowych zakładów pracy spowoduje, że będzie większe zapotrzebowanie na fachowców i że to same firmy będą chciały finansować naukę swoim przyszłym pracownikom. Radny Damian Marczak zwrócił uwagę na to, że obecnie przestaje być w modzie studiowanie, ponieważ nie idzie za tym jak kiedyś prestiż i pieniądze. Jedynym wyjściem z sytuacji byłoby otwieranie modnych i potrzebnych kierunków. Prezydent dodał do tego stworzenie biura karier, lepszego zaplecza informacyjnego i przedstawienie miasta młodym jako atrakcyjnego na wielu polach.

A Wy macie jakiś pomysł na rozruszanie lokalnego szkolnictwa wyższego?