W MDK powstała Izba Lasowiacka im. Jana Puka
22 listopada w Miejskim Domu Kultury w Stalowej Woli miało miejsce uroczyste otwarcie Izby Lasowiackiej im. Jana Puka. Jej celem jest popularyzacja materialnego i niematerialnego dziedzictwa naszego regionu poprzez prezentację rzeźb ukazujących codzienne życie dawnej wsi lasowiackiej. Autorem prac jest wybitny twórca ludowy, Jan Puk z Trześni.
- To, co stworzyliśmy tutaj, to pokłosie jeszcze projektu norweskiego, gdzie postanowiliśmy, że jedną ze ścieżek naszej działalności będzie promowanie dziedzictwa regionu lasowiackiego, czyli okolicy Stalowej Woli i najbliższego regionu północnego Podkarpacia. Żeby uhonorować twórcę ludowego pana Jana Puka, stworzyliśmy wystawę stałą, Izbę Lasowiacką, która nosi jego imię, gdzie gromadzimy jego rzeźby oraz inne pamiątki stanowiące dziedzictwo materialne regionu lasowiackiego po to, żeby edukować, przedstawiać go mieszkańcom Stalowej Woli. Chcielibyśmy żeby to nie zanikło, a stawało się coraz bliższe, żeby zakorzeniać mieszkańców w tej kulturze, która już troszeczkę nam odpłynęła, a tak naprawdę leży u podstaw tego, kim jesteśmy- mówi Izabela Wrzosek- Wermińska, kierownik zarządzania lokalnym dziedzictwem kulturowym w MDK.
W Izbie Lasowiackiej pojawią się sprzęty gospodarstwa domowego, naczynia, ceramika, które udało się już pozyskać. Pracownicy MDK mają nadzieję, że będzie okazja nabyć kolejne eksponaty.
Stworzenie Izby Lasowiackiej, która mogłaby przybliżyć kolejnym pokoleniom historię lasowiacką, jeszcze w czasie modernizacji Miejskiego Domu Kultury, zaproponował sam Jan Puk. On też, specjalnie na otwarcie Izby, przygotował nowe prace. Obiecał, że na tym nie poprzestanie, a kolejne dzieła, które wyjdą z jego rąk zasilą wystawę MDK.
- Pan Jan ma bardzo dużą świadomość, w którym punkcie życia jest, co osiągnął, bardzo mu zależy na tym, żeby Izba Lasowiacka była jego opowieścią o czasach minionych. Jest unikalnym artystą w bardzo dużej skali. Obdarzył nas dużym zaufaniem, że nam powierzył taką misję, stąd też nazwa: Izba Lasowiacka im. Jana Puka. To była jego propozycja. Bardzo się cieszymy z tej współpracy, która się nawiązała w 2010 roku, kiedy miał być u nas pokaz na Placu Piłsudskiego w ramach pikniku. Tymczasem była powódź. Pana Jana zalało po sam dach. Pomogliśmy panu Janowi, zrobiliśmy zbiórkę. Na tyle się wytworzyły takie więzi, że otrzymaliśmy parę darów, jego rzeźb, utrzymaliśmy do dziś wzajemne relacje- mówi Marek Gruchota, dyrektor MDK.
Jan Puk swoją przygodę, a zarazem wielką pasję związaną z rzeźbą, rozpoczął we wczesnej młodości. Początkowo robił drewniane zabawki dla dzieci. Już po 40- tce stworzył duży wiatrak, który ustawił w pobliżu swojego domu. I to czteromiesięczne doświadczenie było początkiem jego działalności rzeźbiarskiej.
- Moją dewizą życiową jest: być, to działać i pracować dla dobra przyszłych pokoleń. Już 37 lat pracuję publicznie, znają mnie w całej Polsce wszystkie muzea. Moje prace znajdują się też w Hamburgu w Niemczech. Pracuję dla siebie, oddaję, bo kocham drewno. Od początku świata drewno człowiekowi służyło. Ja go pokochałem, ze mną będzie żyło. Będę z niego tworzył piękne dzieła. Oby sztuka ludowa nigdy nie zginęła- mówi Jan Puk.
Jan Puk urodził się 19 maja 1940 r. w Woli Rusinowskiej. Jest rzeźbiarzem ludowym, który w swojej twórczości utrwala ginący świat wsi lasowiackiej wraz z jej unikalną architekturą, tradycjami i obyczajami. Jego prace obejmują szeroki wachlarz zabawek ludowych, sprzętów gospodarskich oraz wiejskiej architektury.
Zasłynął przede wszystkim z cykli ruchomych zabawek, które z wyjątkową precyzją i dbałością o szczegóły ukazują dawne życie wiejskie, odtwarzając postacie przedstawicieli ginących zawodów oraz zanikające prace, takie jak: młócenie zboża cepami, mielenie żarnami czy praca drwali, kowali i cieśli.
Jego twórczość jest unikatowa, stanowiąc ważne świadectwo dziedzictwa kulturowego regionu lasowiackiego. Jest zdobywcą I nagrody VII Międzynarodowego Konkursu na Zabawkę Tradycyjną w Bielsku- Białej (2007 r.). Za swoją działalność został uhonorowany wieloma nagrodami i odznaczeniami, w tym: Odznaką Zasłużony Działacz Kultury, Odznaką Honorową - Za Zasługi dla Oświaty, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2022 roku otrzymał prestiżową Nagrodę im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej" w kategorii twórców z dziedziny plastyki i folkloru muzyczno- tanecznego". W tymże roku na Zamku w Dzikowie wręczono twórcy Nagrodę im. Michała Marczaka za pielęgnowanie dziedzictwa regionalnego. W 2024 r. został odznaczony srebrnym medalem Gloria Artis.
Komentarze
Pamiętam Pana Jana, był kiedyś w szkole. Dostałam od niego piękną rzecz. Wszystkiego najlepszego Panie Janie. Niech Bóg Panu błogosławi.