Co grozi za posiadanie narkotyków lub dopalaczy?

Przez ciągłe modyfikacje zawartości i składu środków psychoaktywnych dokonywane przez ich producentów zmianom ulegają też przepisy dotyczące posiadania narkotyków lub dopalaczy. Przepisy penalizujące takie czyny znajdują się w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Co istotne, informacja o tym, czy dana zatrzymana substancja stanowi substancję zakazaną znajduje się w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia, który to może być w każdym momencie aktualizowany, co ułatwia znacznie poszerzanie katalogu tych środków i usprawnia ściganie za posiadanie co raz to nowych dopalaczy i narkotyków.

Co jest karane jeśli mowa o narkotykach?

W polskim prawie karalne jest już samo posiadanie narkotyków, nawet na tzw. własny użytek. Posiadanie, czyli dysponowanie czymś, bycie właścicielem czegoś. Zatem karę można otrzymać nawet wtedy, gdy np. podczas rutynowej kontroli funkcjonariusz Policji znajdzie przy nas, czy w naszym samochodzie narkotyki lub dopalacze. W ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii zawiera się trzy rodzaje możliwości popełniania przestępstwa posiadania substancji odurzających lub psychotropowych. Jest to tzw. wypadek mniejszej wagi lub posiadanie znacznej ilości w/w substancji. Zatem za samo posiadanie narkotyków lub dopalaczy sprawca może otrzymać wyrok karny skazujący.

W przypadku narkotyków i dopalaczy karalny jest oczywiście także ich przemyt. Przestępstwo to jest zagrożone karą grzywny i karą pozbawienia wolności do lat 5, a w wypadku mniejszej wagi - kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku. Natomiast, gdy przemyt dotyczy znacznej ilości środków lub przemyt popełniono w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, sprawcy takiego przestępstwa grozi kara grzywny lub kara pozbawienia wolności na co najmniej trzy lata do lat piętnastu. Z kolei wprowadzenie do obrotu lub udział w obrocie środkami odurzającymi, czy substancjami psychotropowymi.

Posiadanie znacznej ilości narkotyków - co za to grozi?

Surowsze kary prawo przewiduje za posiadanie znacznej ilości narkotyków. Co istotne, w ustawie brak definicji ile wynosi taka ilość, więc opierać się należy na orzeczeniach sądów w tym zakresie. Uznaje się, iż znaczna ilość narkotyków to taka, która wystarcza do sporządzenia co najmniej kilkunastu tysięcy porcji narkotyków. Przy czym, sąd karny nie będzie analizował tylko samej ilości danego środka odurzającego, ale także jego rodzaj.

To od rodzaju narkotyku zależy też to, czy przyjmie oną daną ilość jako znaczną ilość posiadanych narkotyków, czy jako podstawowy typ tego przestępstwa. Nadto, dla ustalenia wagi narkotyku nie trzeba określać dokładnie ilości substancji zabronionej aktywnej w danym narkotyku czy dopalaczu- nawet, gdy taki środek zawiera wypełniacze to nie ma to wpływu na ustalenie wagi narkotyku i nie umniejsza to tej wagi - wskazuje adwokat Agata Koschel-Sturzbecher z kancelarii adwokackiej z Poznania.

Jak już wspomniano, kary za posiadanie znacznej ilości narkotyków są o wiele surowsze niż kary za podstawowy typ tego przestępstwa. W przypadku posiadania takiej ilości narkotyków sprawcy grozi od roku aż do 10 lat pozbawienia wolności. Natomiast wytwarzanie środków odurzających w znacznej ilości zagrożone jest karą od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. Z kolei wprowadzenie do obrotu lub udział w obrocie w przypadku znacznej ilości narkotyków zagrożony jest karą od roku do 10 lat pozbawienia wolności.

Wypadek mniejszej wagi w przypadku posiadania narkotyków

Większość przepisów dot. przestępstw związanych z narkotykami i dopalaczami przewiduje łagodniejszą karę w wypadku mniejszej wagi. Tyczy się to także posiadania narkotyków, czy handlem nimi. Jeśli chodzi o posiadanie narkotyków w przypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

W orzecznictwie przyjmuje się, iż do oceny, czy mowa będzie o podstawowej kwalifikacji przestępstwa, czy też z wypadkiem mniejszej wagi, należy uwzględnić:

• Stopień społecznej szkodliwości czynu,

• Ilość oraz rodzaj środka,

• Zasięg działania sprawcy i jego skutki,

• Czas i okoliczności przestępstwa.

Określenie „wypadek mniejszej wagi” jest zatem określeniem nieostrym, nieokreślonym ściśle w przepisach prawa. Otwiera to jednak dla obrońców możliwości podawania licznych argumentów na obronę sprawców tego rodzaju czynów, bowiem każdy przypadek będzie oceniany przez sąd indywidualnie.

Posiadanie narkotyków na własny użytek

W przypadku posiadania narkotyków na własny użytek będzie mowa o nieznacznej ilości narkotyków, czyli chodzi tu o jedną, maksymalnie dwóch porcjach narkotyku, które odpowiadają doraźnym potrzebom posiadacza narkotyku. Za takie przestępstwo grozi o wiele łagodniejsza kara- grzywna, ograniczenie wolności albo pozbawienie wolności jedynie do 1 roku.

Bardzo ważne jest, jeżeli przedmiotem czynu, o którym mowa w art. 62 ust. 1 lub 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, są środki odurzające lub substancje psychotropowe w ilości nieznacznej, przeznaczone na własny użytek sprawcy, postępowanie można umorzyć również przed wydaniem postanowienia o wszczęciu śledztwa lub dochodzenia, jeżeli orzeczenie wobec sprawcy kary byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełnienia czynu, a także stopień jego społecznej szkodliwości.

Warunkowe umorzenie postępowania za posiadanie narkotyków

Art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wskazuje, iż w sprawie posiadania narkotyków warunkami umorzenia postępowania są:

• posiadanie narkotyków w nieznacznej ilości,

• posiadanie narkotyków tylko na własny użytek,

• popełnienie czynu zabronionego określonego w art. 62 ust. 1 lub 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii tj. posiadanie środków odurzających lub substancji psychotropowych w typie podstawowym oraz w przypadku tzw. wypadku mniejszego wagi,

• orzeczenie kary wobec sprawcy byłoby niecelowe ze względu na okoliczności popełniania czynu lub jeśli stopień szkodliwości społecznej byłby bardzo niski.

Co istotne, wniosek o warunkowe umorzenie postępowania byłby oddalony w sytuacji, gdy sprawca posiadałaby znaczną ilość narkotyków lub dopalaczy.