Projekty domów – przestrzeń otwarta a przestrzeń zamknięta

Budowa domu jest jednym z najistotniejszych przedsięwzięć w życiu człowieka. Każdy dom jest układem przestrzeni, które są względem siebie zamknięte albo się na siebie otwierają. Łączenie ze sobą albo oddzielanie od siebie konkretnych pomieszczeń ma zasadniczy wpływ na codzienność domowników.

Przestrzeń otwarta – przestrzeń zamknięta

Istotą każdego domu jest współistnienie przestrzeni, które są zamknięte i przestrzeni, które są otwarte. Obszary zamknięte są odpowiedzią na odwieczne ludzkie dążenie do posiadania bezpiecznego schronienia, realizację potrzeby samotności i prywatności. Za zamkniętymi drzwiami możemy stworzyć swój własny, indywidualny świat. Pomieszczenia otwarte ułatwiają bycie w kontakcie z innymi domownikami, współistnienie z nimi, bycie obecnym w ich codzienności. Tradycyjny, bardziej zamknięty układ domowy dawał więcej prywatności i intymności. Plan otwarty, choć ciekawy architektonicznie i umożliwiający współobecność, tę intymność ogranicza. Dobrze zaprojektowany dom jest kompozycją otwarto-zamkniętą – w pełni odpowiadającą indywidualnym potrzebom domownikom.

Sfera dzienna i sfera nocna

Przestrzeń domu można podzielić względem rozmaitych kryteriów. Jednym z nich jest podział na sferę dzienną i nocną. W skład dziennej wchodzą: hall, pokój dzienny (salon), kuchnia, jadalnia. Do drugiej połowy XX wieku powszechnym było oddzielanie od siebie poszczególnych pomieszczeń dziennych. Dopiero w latach 70. pojawiły się pierwsze próby łączenia: kuchni z jadalnią, jadalni z salonem, kuchni z salonem. Współczesne projekty domów coraz częściej są oparte o połączenie tych pomieszczeń. Pomieszczenia występują razem i tworzą otwartą przestrzeń o dziennym charakterze. Tego typu rozwiązanie ma szereg zalet: optycznie zwiększa przestrzeń domu, sprzyja integracji rodziny i stanowią ciekawą, odmienną od standardowego układu aranżację.

Projekty domów z otwartą sferą nocną

Sfera nocna, obejmująca sypialnie i osobiste pokoje domowników, jest zazwyczaj zamknięta. Czasem pojawiają się próby otwierania przestrzeni sypialnej. Stanowią one rzadkość i są motywowane specyficznymi przyzwyczajeniami i potrzebami domowników. Projekty domów tego typu mogą otwierać sypialnię na przestrzeń dzienną, na przestrzeń łazienkową albo garderobę. Pokój sypialny można otworzyć na gabinet, pokój dziecięcy albo ogród. Dom powinien być odbiciem potrzeb jego mieszkańców. Warto zatem rozważyć każdą opcję, nawet jeśli nie jest powszechnie stosowana. To, co dla większości będzie wadą, dla konkretnej jednostki może stać się zaletą.