Legendarny Tarzan wróci do Rozwadowa

Kapitan Tadeusz Gajda „Tarzan”, legendarny żołnierz podziemia niepodległościowego, żołnierz wyklęty, żołnierz Armii Krajowej, dowódca oddziału Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Młody człowiek, który oddał swoje życie za ojczyznę, lokalny bohater, spocznie w Rozwadowie. Jego szczątki zostaną złożone na terenie Cmentarza wojennego.

Losy bohaterów do niedawna nieznane

Urodził się 15 lutego 1924 r. w Charzewicach w rodzinie urzędnika pocztowego. Tam też ukończył szkołę powszechną, a następnie cztery klasy gimnazjum w Nisku. Związany rodzinnie z tą ziemią od początku do końca.

Miał zaledwie 16 lat, gdy wybuchła II wojna światowa. Przerwał wówczas naukę. Od 1940 r. pracował w firmie drzewnej. Już jako 18- latek został przez ojca zaangażowany do placówki NOW w Nisku. W październiku 1943 r. przeszedł do oddziału partyzanckiego por. Franciszka Przysiężniaka, legendarnego „Ojca Jana”. Konspiracyjna podchorążówka, którą ukończył dała mu wiedzę i przeszkolenie. Młody Tarzan brał udział w walkach w Lasach Janowskich. Później, gdy Rzeszowszczyznę „zalali” sowieci służył w 25 Pułku Piechoty 10 Dywizji Piechoty. W lutym 1945 musiał uciekać ponieważ rozpoczęły się masowe aresztowania byłych żołnierzy AK. Związał się z NZW. Po śmierci komendanta 30 kwietnia 1945 roku objął tarnobrzeską Komendę Powiatową. Miał wówczas zaledwie 21 lat. Założył oddział leśny, by walczyć z okupantem. W lutym 1946 r. Gajda został mianowany szefem PAS NZW w Inspektoracie NZW „Maria” (powiaty: tarnobrzeski, mielecki i dębicki). Później działał w powiecie tarnowskich. Jego oddział uległ likwidacji w nocy z 7 na 8 sierpnia. On sam został zatrzymany. Również jego ojciec, 46- letni ppor. Józef Gajda „Zawisza” został schwytany i zamordowany.

27 września 1946 r. WSR w Krakowie skazał Tadeusza Gajdę w tarnowskim procesie działaczy BW WiN i PAS NZW na karę śmierci. Oskarżono go o… „szereg rabunków z bronią w ręku”. Chciano, by ludzie traktowali go jak bandytę, a nie bohatera. Wyrok wykonano 14 października 1946 r. w Krakowie. Tarzan osierocił dwoje dzieci: syna Andrzeja i córkę Zofię. Jego żona była prześladowana przez władze. Po wojnie dzieci wychowywała w Rudniku nad Sanem, w ciągłym strachu o los rodziny. Przez wiele lat miejsce pochówku Tarzana nie było znane. Szczątki Tadeusza Gajdy odnaleziono dopiero w październiku 2017 roku na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Noty identyfikacyjne wręczono 4 października 2018 roku w Pałacu Prezydenckim rodzinie zamordowanego.Tadeusz Gajda został zrehabilitowany dopiero 8 listopada 1991 roku dzięki staraniom syna.

Pomnik dla Tarzana na rozwadowskim cmentarzu

Rodzina Gajdów, to rodzina zasłużonych dla regionu bohaterów. Na rozwadowskim cmentarzu jest wiele mogił ich bliskich.

30 sierpnia 2019 roku na Cmentarzu Wojennym w Stalowej Woli (Rozwadów) prowadzone były prace przez pracowników IPN. Rodzina Tarzana postanowiła, że szczątki Tadeusza Gajdy spoczną właśnie tu, w ziemi, dla której walczył i dla której poświęcił życie on, jego ojciec i inni członkowie rodziny Gajdów.

30 sierpnia 2019 roku pracownicy Wieloosobowego Stanowiska ds. Poszukiwań i Identyfikacji IPN dokonali sprawdzenia gruntu w miejscu, gdzie budowany jest pomnik grobowy dla odnalezionego w październiku 2017 roku w Krakowie Tadeusza Gajdy „Tarzana”.

- Działania te wynikały z faktu, że pomnik powstaje na terenie zaniedbanej kwatery wojennej, na której poszczególne pochówki nie są prawidłowo oznaczone. Chodzi między innymi o groby żołnierzy WP poległych we wrześniu 1939 roku. Z analizy danych kartograficznych i fotografii wynikało, że w miejscu wybranym na lokalizację pomnika nie znajdowały się pochówki wojenne, jednak lokalni działacze społeczni nie mieli co do tego całkowitej pewności. Dlatego podjęto decyzję o sprawdzeniu gruntu w czasie wykonywania wykopu pod pomnik. W wyniku podjętych działań mamy pewność, że pomnik powstanie w miejscu wolnym od innych grobów wojennych- informuje Dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie Dariusz Iwaneczko.

Pogrzeb Tadeusza Gajdy „Tarzana” ma się odbyć jeszcze w tym roku.