Jakość powietrza, poziom hałasu-I raport

Są pierwsze analizy jakości powietrza i poziomu hałasu w mieście.

Pierwsze analizy i raporty z działalności stacji monitorującej jakość powietrza i hałasu na terenie Stalowej Woli przedstawił podczas sesji Rady Miasta, odpowiedzialny za koordynację pracy stacji, dr Jakub Nowak.

- Nie będziemy na pewno ujawniać dzisiaj wszystkich danych, pełnej metodologii, badań. Nie chodzi o to, by wywoływać panikę. Chcemy pokazać mieszkańcom Stalowej Woli, że ten ważny projekt monitorowania stanu naszego środowiska to proces trudny, bo jesteśmy na pewno liderem wśród samorządów, jeśli chodzi o tego rodzaju sprzęt. Uczymy się i na pewno będziemy chcieli dozbrajać tę stację, ale jest to czynione po to, aby w najbliższych miesiącach, najbliższym czasie wypracować skuteczne wnioski zabezpieczenia zdrowia naszych mieszkańców- mówi prezydent.

Stacja monitoringu uruchomiona został na początku 2016 roku. Działać w pełni zaczęła po pracach kalibracyjnych. Stacja analizuje zanieczyszczenia gazowe powietrza, pyłowe i poziom hałasu.

Obecnie stacja analizuje monitoring dwutlenku siarki, tlenku azotu, dwutlenku azotu i tlenku węgla. Pracuje on- line, dlatego też wyniki można analizować na bieżąco. Ma też wbudowaną stację meteo, która pozwala na rejestrację wskaźników pogodowych, co pozwala na pełną analizę zanieczyszczenia. Stacja działa na zasadzie stacjonarnej, ulokowana jest na skrzyżowaniu ulicy Grabskiego i Solidarności (teren MZK, przy przepompowni), w bezpośrednim sąsiedztwie strefy przemysłowej. Lokalizacja ważna jest ze względu na dostęp do mediów, zasilanie, ukierunkowanie róży wiatrów. W przyszłości może zostać przeniesiona w inne rejony miasta.

Jak wynika z pierwszych danych w normie mamy dwutlenek siarki i tlenek węgla, maleje natomiast poziom dwutlenku azotu, a to oznacza wzrost ozonu (takich dokładnych pomiarów nie dokonuje nasza stacja, ma takie możliwości np. Nisko).

W oznaczaniu zanieczyszczeń pyłowych powietrza jesteśmy liderami. Badania w naszej stacji można prowadzić na dwa sposoby. Substancje w powietrzu monitorowane przez stację to zanieczyszczenia gazowe oraz pył zawieszony PM10 i PM2,5. Do tych pierwszych zaliczają się m.in. dwutlenek siarki, tlenki azotu, ozon, tlenek węgla czy benzen. Zanieczyszczenia te powstają głównie w wyniku spalania paliw. Pył zawieszony jest mieszaniną niezwykle małych cząstek. Pyłem PM10 są wszystkie cząstki mniejsze niż 10 mikrometrów (µg), czyli mniejsze niż jedna setna milimetra. Natomiast w przypadku pyłu, PM2,5 osiągają mniejsze rozmiary niż 2,5 mikrometry. Zanieczyszczenia pyłowe mają zdolność do absorpcji na swojej powierzchni innych szkodliwych zanieczyszczeń, m.in. metali ciężkich i węglowodorów. Pyły zawieszone są przede wszystkim emitowane bezpośrednio z takich źródeł jak: pożary, unoszenie się pyłu z placów budów i dróg czy emisja z procesów spalania paliw.

Badania przy pomocy pobornika manualnego robione były też w 3 różnych miejscach Stalowej Woli. Sprzęt wożony był pożyczoną przyczepą: pod Inkubator Technologiczny (badania bezpośrednio przy ogrodzeniu, w sąsiedztwie huty), na teren Muzeum Regionalnego w Rozwadowie i Przedszkola nr 4.

Wykazano, że obie normy dobowe w Stalowej Woli- PM10 i PM2,5 są stosunkowo niskie, ale to nie oznacza, że te wskaźniki cały czas są takie same, bo obserwując wykres miesięczny widać, że oba wskaźniki „skaczą” i w niektórych porach dnia mocno rosną. (Normy stężeń pyłu zawieszonego zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO): norma średniego 24-godz. stężenia pyłu PM10: 50 µg/m3, norma średniego rocznego stężenia pyłu PM10: 20 µg/m3, norma średniego 24-godz. stężenia pyłu PM2,5: 25 µg/m3, norma średniego rocznego stężenia pyłu PM2,5: 10 µg/m3.)

Analizując dane z poborników manualnych można stwierdzić, że najwyższe przekroczenia norm odnotowano przy Inkubatorze Technologicznym. Nieduże przekroczenie stężenia pyłów PM10 zauważono przy Przedszkolu nr 4. Obecnie są one w normie i nie zagrażają mieszkańcom, zresztą groźniejsze dla zdrowia są pyły PM2,5).

Jeśli chodzi o zanieczyszczenie powietrza, obecnie wykonano cykl badań polegających na analizie przy pomocy spektrometru rentgenowskiego z dyspersją fali (aparat na wyposażeniu laboratorium międzyuczelnianego, jest on niezbyt czuły). Kolejne badania wykonane zostaną przy pomocy spektrometry rentgenowskiego z plazmą indukcyjną wzbudzoną (aparat bardzo czuły). Sprawdzono poziom aluminium (glinu). Nie jest on wyższy niż w innych miastach „średnio” przemysłowych i niższy niż w miastach z dużym przemysłem. Ołów „pojawił” się dwukrotnie w rejonie Inkubatora i również dwukrotnie przy Przedszkolu nr 4 (tu w bardzo niskim, ok. 20- krotnie niższym niż najniższe normy stężeniu). Przy przedszkolu pojawiło się też jednorazowe przekroczenie niklu. Przekroczenie poziomu niklu odnotowano za to w strefie przemysłowej. Jak mówi dr Jakub Nowak, być może Stalowa Wola ma problem z przekroczeniem norm właśnie tego pierwiastka, a nie aluminium. Ciekawostką, którą będą starali się rozwikłać naukowcy jest fakt, że w Rozwadowie jest większe stężenie chromu niż w samym mieście. Nieco wyższe też jest stężenie manganu.

Największy problem w Stalowej Woli mamy jednak z hałasem. Normy są przekraczane zarówno w dzień, jak i w nocy, głównie o określonych godzinach. Zwłaszcza duży hałas odnotowano w strefie przemysłowej. W tej chwili ruch na ul. Solidarności obniżył się w związku z remontem o 60%, ale hałas wciąż tam występuje. W nocy, norma dla obszaru komunikacyjnego wynosi 55 dB. Stalowa Wola wprawdzie jakoś mieści się w normach, ale nie zawsze, bo bywają takie noce, kiedy ten hałas znacznie przekracza wskaźniki powodując, że wielu mieszkańców nie może zmrużyć oka. Z 31 maja na 1 czerwca 2016 roku, między 2:33 a 5 rano było głośniej (wynik uśredniony) niż w najgłośniejszy dzień. Podobnie było w nocy 23 czerwca.

Jak zaznaczył prezydent wszystkie dane i badania trzeba dokładnie przeanalizować, by dokonać merytorycznych ocen. Trzeba też przeprowadzić jeszcze więcej badań nocą, głównie punktowo, w różnych miejscach Stalowej Woli.

- Na pewno będziemy podejmować działania, które mają być skuteczne, które mają w dłuższej perspektywie czasowej zabezpieczyć zdrowie mieszkańców- zapewnia prezydent Stalowej Woli Lucjusz Nadbereżny.

Badania będą kontynuowane, a szczegółowe raporty zostaną przedstawione mieszkańcom.