Rewolucja szkolna to głupota?

Dzieci nie chcą jeść obiadów, bo niesłone, pić herbaty bo bez cukru. W sklepikach szkolnych nie ma drożdżówek, batonów, ciepłych posiłków. Rewolucja żywieniowa wychodzi wszystkim bokiem.

Rewolucja pani premier to pomysł z kosmosu. Tak uważa wielu rodziców, bo przecież soli w stołówkach dziecięcych przypada około dwóch gramów na obiad „na głowę”. To tyle co nic, ledwo szczypta, to za mało żeby posolić zupę, mięso z drugiego dania, ziemniaki i surówkę. Nie ma mowy, nie wystarczy. Uczniom można przynajmniej to jakoś wytłumaczyć, że tak zdrowiej, ale przedszkolak nie zrozumie, dlaczego ulubione do tej pory ziemniaczki i buraki są niedobre. Do tego herbata gorzka lub kwaśny kompot. Tego żadne dziecko nie przełknie. Wiadomo, że soli powinno się dawać jak najmniej, ale bez smaku, ugotowane mięso, bo smażonego nie wolno, nie da się przełknąć. Nie ma też pierogów, bo z białej maki, nie ma naleśników, a te z żytniej nie smakują. Jaki jest tego efekt? Stalowowolskie dzieciaki ze szkół nie w ciemię bite radzą sobie jak mogą. Obiadów nie jedzą, a zamiast kupować w sklepikach szkolnych ciemne bułki z wędliną o smaku papieru, po drodze zaopatrują się w drożdżówki, kanapki ze smażonym kurczakiem, bekonem, mięsem typu kebab, których nie brak w wielu miejscach Stalowej Woli, do tego cola lub sok wysokosłodzony i na wszelki wypadek, gdyby zaburczało w brzuchu, dodatkowo batonik czy dwa. Przecież nauczyciel to nie cerber i nie będzie egzekwował zaleceń pani Kopacz w sposób przemocowy. Zresztą jest od nauczania, a nie od żywienia.

- Ostatecznie kończy się to tak, że maluchy chodzą głodne, a te starsze jedzą od 1 września więcej, bo na wszelki wypadek zabierają więcej jedzenia do szkoły, tyle, że niezdrowego. To, co widzimy w ich plecakach czasem przyprawia o zawrót głowy. Mają, owszem, jabłka, gruszki, śliwki, ale to rodzice głównie o to zabiegają, by dzieci brały je ze sobą. Więcej jednak jest chipsów, batoników, wszelkiego rodzaju czekoladek, słodkich bułek, które dzieciom bardziej smakują niż ciemne pieczywo i niesłone obiady. Gdy się ma 7- 8 lat raczej nie lubi się grahamek czy żytniego chleba, to przychodzi z wiekiem. Już 5-6- klasiści częściej sięgają po takie pieczywo. Do tego się dorasta. Nikt przecież na siłę nie wpycha w domu dzieciom czegoś, czego nie mogą przełknąć. Siłą nie zmusi się nikogo do dobrych nawyków, bo siłą można tylko kogoś zniechęcić i uprzedzić. Dzieci widzą jak się je w domu i te nawyki kiedyś wyniosą. Tutaj szkoła nic nie zmieni. Miodem, które proponuje ministerstwo nikt nie będzie słodził w szkołach, bo litr takiego prawdziwego miodu kosztuje 30-60 zł. To ogromna kwota. Poza tym wiele dzieci nie lubi miodu, wiele ma silną alergię na pyłki, które miód zawiera i koło się zamyka. Gorzkiej herbaty nie wypije żadne dziecko, prędzej wodę przegotowaną. Absurdalne przepisy mogą sprawić, że niejadki będą jeszcze większymi niejadkami, a reszta będzie jeść więcej, bo kiedyś w sklepiku mógł uczeń kupić coś do zjedzenia, wówczas, gdy był głodny, a teraz zje, bo już przyniósł ze sobą więcej, na wypadek gdyby był głodny- mówi nauczyciela z jednej ze stalowowolskich szkół podstawowych.

Przyjrzeliśmy się stalowowolskim placówkom edukacyjnym. W podstawówkach wkrótce część dzieci może przestać chodzić na obiady, bo stały się niesmaczne. Wprawdzie rodzice coraz częściej wkładają dzieciakom woreczki z solą i cukrem do plecaków, ale skąd np. taki 7- latek ma wiedzieć ile ma posolić? Poza tym posolenie z wierzchu mięsa i ziemniaków to nie to samo, co ugotowanie ich z solą. Dodawanie do potraw wielu przypraw, by jedzenie nabrało smaków również mija się z celem. Dziecięcy smak jest delikatniejszy niż osób dorosłych. Wiele dzieci po prostu nie lubi oregano, papryki, bazylii czy kminku. Po co więc dokładać na siłę przyprawy do dań? A jak posłodzić herbatę? Nosić ze sobą łyżeczkę i mieszać nią? Później chować do plecaka, który i tak jest ciężki? A może na rynku wkrótce pojawią się zestawy antyministerialne zawierające niezbędnik głodnego człowieka?

Nieco inaczej sprawy mają się w szkołach średnich. Zmuszanie, często dorosłych już obywateli, do pewnych zachowań jest co najmniej dziwne.

W stalowowolskim ogólniaku przy Staszica do niedawna na długiej przerwie można było zjeść coś ciepłego, np. kopytka, pierogi czy hot- doga. Teraz nie ma nic takiego. Młodzież będzie „zdrowsza”, bo na ciepłe dania biegnie po sąsiedzku do McDonald’sa, a że przy okazji nie zdąża na lekcje? Bywa. Ostatnio dają tam również kupony zniżkowe na jedzenie, więc młodzi ludzie wrócą tam ponownie na pewno. Gdy się ma zajęcia do wieczora, trudno nie skusić się na coś konkretnego, zwłaszcza gdy w brzuchu burczy. Cały dzień nie da się nosić przy sobie kanapek z masłem i wędliną, bo w końcu staną się niejadalne, a przy tak gorących dniach jak ostatnio, po prostu trujące. Czy kopytka nie są zdrowsze niż smażony kurczak i frytki? Pewnie są, ale nie można ich teraz serwować w szkole. Nauczyciel nie może zabronić uczniowi szkoły średniej opuszczenia placówki. To by było śmieszne, gdyby zrobiono dyżury pedagogiczne przed drzwiami szkoły i wypytywano każdego ucznia czy czasem nie idzie postąpić wbrew zaleceniom Ewy Kopacz i nie zamierza najeść się czegoś niezdrowego.

Ze szkół znikają również automaty z napojami ciepłymi, bo herbata czy kawa zawierała cukier, a przecież w szkołach średnich uczy się wiele osób pełnoletnich. Po szkole mogą wypić piwo, ale w szkole nie napiją się słodzonej herbaty. Nie będzie pierogów, bo są z białej mąki, nie będzie hamburgerów, bo mają smażone mięso, nie będzie też soków w kartonach, bo są dosładzane, nie będzie też napojów gazowanych, bo mają bąbelki, nie będzie- jak mawiał kiedyś kandydat na prezydenta Krzysztof Kononowicz… niczego. I miał rację.

- Nie jestem specjalistą od dietetyki, choć rozporządzenie uczyniło ze mnie głównego strażnika zdrowej diety. Myślę, że troszkę nastąpiło takie przesunięcie „pod ścianę” tego rozporządzenia, bo jeżeli nie możemy używać np. soli, no to życzę każdemu smacznego, kto nie posoli ziemniaków w domu. Faktem jest, że teraz sklepiki bardzo zubożały, część najemców wypowiedziało umowy najmu, bo nie są w stanie zabezpieczyć tego, co nakazuje rozporządzenie. Paradoks polega na tym, że wystarczy wyjść poza obręb szkoły 50 metrów i kupić dokładnie to samo. Myślę, że w przypadku licealisty, któremu nie wolno kupić kawy, albo batonika, o którym się czyta, pisze, że również wpływają pozytywnie na proces myślenia przed sprawdzianem czy egzaminem, no to wylaliśmy trochę dziecko z kąpielą. Ta lista, którą dołączono do rozporządzenia jest nieco przesadzona, a druga sprawa: chodzi o osoby, które prowadza działalność gospodarczą, prowadzą te sklepiki, a o tym chyba zapomniano- mówi dyrektor LO im. KEN Mariusz Potasz.

Lista została zatwierdzona 26 sierpnia 2015 roku. Nie było więc za wiele czasu na zmiany. A co z najemcami szkolnych sklepików, którzy już zaopatrzyli się w produkty na nowy rok szkolny? Kontrole mają zacząć się już w przyszłym miesiącu. Nikt nie sprzeda spod lady towaru zakazanego.

- Jestem za zdrową żywnością, tylko w jakiś rozsądnych granicach- mówi Mariusz Potasz.

To dyrektor kontroluje czy nie ma w sklepiku białego pieczywa, czy nie ma produktów z zawartością soli, tłuszczu, czy nie ma np. smażonych pierogów.

- Brzmi to troszkę zabawnie, bo uczyniono z nas, dyrektorów specjalistów od dietetyki, a to też nie o to chodzi. Myślę, że trochę przesadzono z tą listą, zwłaszcza dla takiej młodzieży jaka jest w szkołach ponadgimnazjalnych. Mamy dzieci z 40 miejscowości, dojeżdżają, często w szkole spędzają po kilkanaście godzin i nagle pojawił się problem z pierogami, bo biała mąka też jest niedozwolona. Problem opanowaliśmy, pan ze sklepiku robi pierogi z mąki razowej. To jest problem dla tej młodzieży, która nie może zjeść ciepłego posiłku- mówi dyrektor „Staszica”.

Pewne przyzwyczajenia wynosi się z domu i w przypadku „nawracania” Polaków na zdrową żywność trzeba by rozpocząć od edukacji całych rodzin, promowania pewnego stylu życia, by wykształcić zachowania prozdrowotne. Jak mówi dyrektor „Staszica” młodzież w szkołach średnich sama już unika kupowania jedzenia niezdrowego. Powinno się raczej pomyśleć o wyeliminowaniu ze szkolnych sklepików żywności typowo niezdrowej: izotoników, mocno słodzonych napojów gazowanych, chipsów, a nie zakazywać niemal wszystkiego. W „Staszicu” stało do tej pory kilkanaście automatów z napojami i słodyczami. Wszystkie muszą zostać zlikwidowane…

- Do mnie skarg nie zgłaszały dzieci- mówi Andrzej Koluch, dyrektora ZSP nr 1 im. gen. Wł. Sikorskiego.- Ale część młodzieży jest taka, że chciałaby jednak korzystać z różnego asortymentu, nie tylko tego, który jest dopuszczony rozporządzeniem. Niemniej jednak, moja ocena globalna, bo myślę, że to ma działać na przestrzeni nie 3-5 lat, ale na przestrzeni dekad, że chyba ten kierunek jest dobry, dlatego że jeśli przyzwyczaimy dzieci od szkoły podstawowej poprzez gimnazjum i szkołę średnią do tego, że jest jakiś ograniczony dostęp do tego tzw. „śmieciowego” jedzenia, że to jedzenie nie jest tak naprawdę promowane pośrednio przesz szkoły, to myślę, że to może mieć jakiś wpływ na kondycję naszego społeczeństwa w przyszłości. Oczywiście, tutaj dodatkową rolę, niezbędną, muszą pełnić rodzice, którzy również powinni wpajać pewnego rodzaju nawyki żywieniowe. Oczywiście, jest to dzisiaj problem dla ajentów, jest to problem dzisiaj dla niektórych dzieci, które korzystały z tego typu jedzenia, a było ono tańsze- mówi Andrzej Koluch, dyrektora ZSP nr 1 im. gen. Wł. Sikorskiego.

W szkole dotychczas działały dwa automaty z napojami i słodyczami. Szkoła musiała je zlikwidować...

[AB]