Koszyk à la St. Wola a świat

W sobotę wielkanocną mieszkańcy miasta idą do kościoła, by poświęcić pokarmy. Robią to nawet ci, którzy na co dzień świątynie oglądają jedynie z zewnątrz. A jak świętuje się na świecie?

Dziś ostatni dzień Triduum Paschalnego. Za nami wielki Czwartek i Wielki Piątek. Wieczorem przed świątyniami będą święcone żywioły: ogień i woda. A do południa mieszkańcy Stalowej Woli święcą pokarmy. W koszyczkach powinny znaleźć się produkty żywnościowe takie jak: jajka- znak nowego życia i zwycięstwa nad śmiercią, chleb- symbolizujący Chrystusa, ciasto- symbol umiejętności i doskonałości, ser- symbol zawartej przyjaźni między człowiekiem a siłami przyrody i kiełbasa, szynka, wędlina- które mają zapewnić zdrowie i dostatek oraz płodność, chrzan- symbolizujący siłę i tężyznę fizyczną, pieprz, sól- chroniące od zepsucia, baranek- z cukru, masła, chleba- symbol baranka paschalnego.

Jak święta wielkanocne są obchodzone na świecie?

Czechy

Czechy to kraj raczej ateistyczny, a Wielkanoc świętowana jest głównie jako Dzień Wiosny. Ale ci, którzy obchodzą te święta już w piątek malują pisanki i udają się do cukierni po baranki z biszkoptowego ciasta. W poniedziałek wielkanocny dziewczęta oblewają chłopców wodą, a ci smagają panienki tzw. pomlazkami, młodymi wierzbowymi gałązkami splecionymi w warkocze lub gałązkami jałowca (w zależności od regionu). Ważny jest również poczęstunek składający się z pisanek, słodyczy i wódki pędzonej ze śliwek, moreli lub wiśni zwanej palenką. Dzieci tymczasem chodzą od domu do domu z koszami i za śpiewanie piosenek dostają słodycze. Zwyczaj ten nazywa się szmigrusem.

Francja

We Francji nie przykłada się wagi do świąt o czym mogą świadczyć otwarte w niedzielę sklepy, puby i restauracje. Jedną z nielicznych praktykowanych tradycji jest obdarowywanie dzieci czekoladowymi jajkami. W Wielki Czwartek w ogródkach najmłodsi umieszczają gniazda, do których ich bliski podrzucają czekoladowe zające, jaja, kurczaki itp. Francuzi w parkach dekorują jajkami i akcentami wielkanocnymi drzewa. W Alzacji jest zwyczaj pieczenia ciast w kształcie baranków zwanych Lamola.

Włochy

Włosi w okresie świąt na ogół organizują krótkie i dłuższe podróże na kształt polskich majówek. Wyjazdy służą odpoczynkowi i spotkaniu z bliskimi. Ważnym akcentem Wielkanocy jest rodzinny obiad, podczas którego je się wiele dań, głównie z baraniny i jagnięciny. W tym kraju nie święci się raczej pokarmów jak w Polsce. Na stole pojawia się również Colomba- gołębica, ciasto kupowane w cukierniach. Symbolicznie na stole stawiany jest baranek.

Grecja

Do świąt Grecy przygotowują się już od Wielkiego Wtorku. Wówczas to pieczone są słodkie sezamowe bułeczki w kształcie bransolet. Jaja wielkanocne w Grecji, na pamiątkę przelanej krwi Chrystusa malowane są na czerwono. Wielki Piątek to dzień smutku, zadumy i żałoby. Grecy nie wykonują wtedy ciężkich prac, zwłaszcza takich, które „hałasują”. Nie jedzą też słodyczy. O północy w sobotę odprawiane są msze święte. Po zapaleniu świec Zmartwychwstania światło przekazywane jest wszystkim uczestnikom eucharystii. Zapalonymi świecami, zaniesionymi do domów, maluje się na drzwiach znak krzyża. W kościołach wierni całują się wzajemnie w policzki i pozdrawiają słowami "Chrystus zmartwychwstał". Na świątecznym stole pojawia się zupa z baranich podrobów doprawiona cytryną, cebulą i koperkiem oraz czerwone jajka i wielkanocny słodki chleb.

Wielka Brytania

Nazwa świąt wielkanocnych pochodzi od imienia bogini wiosny Eostre. Brytyjczycy z Preston mają zwyczaj turlania ugotowanych na twardo jaj i rywalizowania o to, które jajo potoczy się najdalej. W innych regionach praktykuje się zwyczaj uderzania jaja o jajo. Wygrywa ten, którego jajko pęknie najpóźniej. Znane jest również szukanie czekoladowych jaj w ogrodzie. W Anglii symbolem świąt jest zając.

Brytyjczycy święta rozpoczynają w Wielki Piątek, a kończą w poniedziałek wielkanocny. Wszystkie cztery świąteczne dni są wolne od pracy. Wielka Sobota to głównie czas ulicznych festiwali. W poniedziałek otwarte są sklepy, w których na klientów czekają tradycyjnie już wyprzedaże.

Niemcy

Niemcy świętują Wielkanoc przez kilka dni, obrzędowość różni się w zależności od landów. U naszych sąsiadów spotkamy i jajka, i zajączki, i baranki. Jeszcze przed Wielkim Tygodniem w niemieckich domach, ogródkach, na balkonach, drzwiach i oknach zaczynają pojawiać się charakterystyczne gałązki obwieszone kolorowymi wydmuszkami. Jest to symbol budzącego się życia jak i zbliżających się Świąt Wielkiej Nocy. Odbywa się tam także kultywowany aż od 1824 roku karnawał, którego główną atrakcją jest uroczysta uliczna parada.

Najważniejszymi dniami jest piątek, niedziela i poniedziałek. W Wielki Czwartek malowane są jajka na zielono, stąd dzień ten nazywany jest zielonym czwartkiem. W Wielki Piątek Niemcy raczej nie poszczą. Mają wolny dzień od pracy i mogą uczestniczyć w licznie odprawianych misteriach Męki Pańskiej. W Niedzielę Wielkanocną rodzice chowają pomalowane jaja, zajączki z czekolady oraz inne słodycze, a dzieci szukają ich w mieszkaniu lub ogrodzie.

Rosja

Wielkanoc na Wschodzie nazywana jest Paschą. Prawosławni przez okres wielkiego postu nie powinni jeść mięsa. Postne dania oferowane są też przez restauracje i bary. Ścisły post obowiązuje nie tylko w Wielki Piątek, ale i w Wielką Sobotę. Tam również, podobnie jak w Polsce, w Wielką Sobotę święcone są pokarmy. Równie uroczyście jak u nas obchodzone jest całe Triduum Paschalne. W wielkanocny ranek wszyscy obdarowują się drobnymi prezentami.

Szwecja

W Skandynawii dziewczynki przebierają się za wielkanocne wiedźmy i w Wielką Sobotę chodzą pod domach, składają życzenia, ofiarowują karteczki świąteczne w zamian dostając słodycze. W domach przyozdabia się brzozowe gałązki pierzem. W Wielką Sobotę spożywa się świąteczny obiad złożony z ryb i jajek. Dzieci obdarowywane są przez wielkanocnego zajączka ogromnymi jajami wypełnionymi słodyczami.

Hiszpania

Wielkanoc w tym kraju świętowana jest bardzo hucznie. Organizowanych jest wiele procesji do krzyży stojących na hiszpańskich górach, przy których umieszczane są relikwie. W Wielki Czwartek i Wielki Piątek odbywają się też uliczne biczowania, wierni chłoszczą się witkami lub kłują za pomocą wtopionych w pszczeli wosk ostrych kawałków szkła (gmina San Vicente de la Sonsierra w La Rioja). W ciągu Wielkiego Tygodnia w całym kraju odgrywane są widowiska pasyjne.

Meksyk

Święty Tydzień rozpoczyna się od Niedzieli Palmowej. Meksykanie uczestniczą w procesji i święcą gałązki palm. W Wielki Piątek biorą udział w przedstawieniach pasyjnych. Najważniejsza jest Niedziela Zmartwychwstania, hucznie obchodzona do późnej nocy. Towarzyszy jej pokazy sztucznych ogni, zabawy w wesołym miasteczku, a także jedzenie tradycyjnych potraw z ulicznych budek. Meksykanie z okazji świąt mają aż 2 tygodnie wolne od pracy i nauki.

W Meksyku nie maluje się i nie święci jaj, ale dzieci coraz częściej obdarowywane są czekoladowymi zającami, podobnie jak ma to miejsce w USA.

Australia

W Australii święta Wielkiej Nocy obchodzone są podobnie jak w Anglii. Tam dzieci również poszukują czekoladowych jajek i zajączków w ogródkach lub domach. Wielkanocne śniadanie spożywa się wspólnie, często z ludźmi ubogimi.

Je się głównie wieprzowinę, smażonego kurczaka z ziemniakami, marchewką i dynią.

Stany Zjednoczone

W USA święta mają wymiar niemal wyłącznie komercyjny. W sklepach można kupić wszystko co tylko może kojarzyć się z zającem, kurczakiem i jajkiem. Samo świętowanie trwa jeden dzień- w niedzielę. W ten dzień organizowane są konkursy na najciekawszy Easter Bonnet, czyli wielkanocny kapelusz. Dzieci szukają czekoladowych jajek, a wielkanocny zajączek przynosi im prezenty.